Vijf tips voor een effectief dashboard

Het dashboard in je auto vertelt in een oogopslag hoe je wagen ervoor staat. Hoe snel je rijdt, hoeveel brandstof je nog hebt en of je auto onderhoud nodig heeft. Dat is precies waar het ook om draait bij een dashboard voor bedrijfsinformatie: de belangrijkste data moet direct zichtbaar zijn.
Een effectief dashboard is kraakhelder. Het toont de belangrijkste informatie en is duidelijk gevisualiseerd. Om dat voor elkaar te krijgen, moet je vooral keuzes maken. Alles wat op een dashboard staat, moet essentieel zijn. En ertoe leiden dat je beslissingen kunt nemen die je helpen om beter te presteren. Er zijn meer zaken die bijdragen aan een effectief dashboard. Vijf cruciale factoren op een rij:

  1. Ken de doelstellingen van de gebruiker
    Iedere gebruiker heeft een andere informatiebehoefte. Een financieel directeur kijkt bijvoorbeeld vooral naar cijfers onderaan de streep, terwijl een manager van een callcenter meer gedetailleerde informatie nodig heeft. Bijvoorbeeld over de prestaties van zijn of haar medewerkers. Een dashboard is geen standaard overzicht voor iedereen. Het is belangrijk om de doelstellingen die je hebt terug te laten komen hierin.
  2. Voeg context toe
    De kernvraag bij het beoordelen van data is ‘Vergeleken met wat?’ De callcentermanager kan op een dashboard bijvoorbeeld zien dat er in een maand tweehonderd telefoontjes zijn behandeld. Maar met alleen die informatie kan de manager onmogelijk interpreteren of dat goed of slecht is. Zorg daarom altijd voor vergelijkingsmateriaal. In dit geval zou het aantal telefoontjes in dezelfde periode vorig jaar al veel context bieden. Of een weergave van de target voor het aantal behandelde telefoontjes voor de betreffende maand.
  3. Benut het beeldscherm optimaal
    Een effectief design maken, is makkelijker gezegd dan gedaan. Er is immers veel mogelijk. Laat je daar niet door afleiden. Het eerste waar je op moet letten, is dat alle informatie in één beeldscherm past. Zo hoeven gebruikers niet te scrollen. Benut de beschikbare ruimte daarom optimaal, maar zorg wel dat het leesbaar en overzichtelijk blijft. Lukt dat niet goed? Ga dan na of je de eerste tip goed hebt toegepast: beperk je tot het weergeven van de meest essentiële informatie.
  4. Maak het logisch
    Neem gebruikers mee in een verhaal. Presenteer daarnaast informatie die bij elkaar hoort in een logische volgorde. Van links naar rechts of van boven naar beneden. Als derde punt zorg je ervoor dat de meest belangrijke informatie opvalt tussen de rest. In het Westen lezen we van links naar rechts. Dat betekent dat de belangrijkste informatie linksboven in je dashboard moet staan. Een extra tip hierbij: laat kleurige randen om de belangrijkste data te benadrukken achterwege. De data zelf moet opvallen, niet de schreeuwerige kleuren van de onderdelen die geen data bevatten.
  5. Beperk het aantal soorten visualisaties
    Er bestaan misschien wel duizenden varianten van visualisaties. Van staafdiagrammen tot zelfontworpen visualisaties en alles daar tussenin. Een goede visualisatie is makkelijk te begrijpen en zorgt ervoor dat je informatie in een oogopslag tot je neemt. Ga daarom altijd uit van het uiteindelijke doel van de data. Welke antwoorden wil je hebben? En zoek daar dan de juiste visualisatie bij. Gebruik dus nooit een visualisatie alleen omdat het er ‘mooi’ uitziet. Een goed dashboard vertelt alleen wat broodnodig is en richt zich specifiek op de gebruiker. En vergeet niet: als de informatie op een dashboard niet aanzet tot actie om beter te presteren, hoort het er niet thuis. Als je deze elementen in de gaten houdt, wordt je dashboard pas écht effectief!